Most na Waryńskiego

Most na Waryńskiego
Lata 70. Rys. inż. A. Milkowski. Sensowna lokalizacja trasy mostowej (zmieniona przez Zaleskiego)

sobota, 10 listopada 2018

Kult Piłsudskiego



Z okazji stulecia niepodległości chciałbym ponownie przypomnieć postać gen. Tadeusza Rozwadowskiego. Warto się nad jej biografią pochylić i oddać hołd generałowi, bez którego nie byłoby niepodległej Polski w 1920 r.

Postać Józefa Piłsudskiego jest ważna, ale budowanie wokół niej patriotycznego kultu jest równoznaczne z przymykaniem oczu na historię i podpisywaniem się pod fałszywą propagandą końca lat 20-tych i 30-tych wytworzoną przez zwolenników marszałka.


1. Piłsudskiego do Warszawy przywieźli Niemcy, równo 100 lat temu, 10 listopada 1918 r. W podobny sposób przewieźli Lenina rok wcześniej. Gdyby był marionetką, nie byłby więziony. Gdyby był postacią mało istotną, nie zostałby przez Niemców przywieziony.

2. Piłsudski stworzył "Pierwszą kadrową", która była zalążkiem Legionów, ale wielki w tym udział miał również jego przyjaciel, Sosnkowski, który został szefem sztabu. Sosnkowski dowodził w kluczowych bitwach które stworzyły późniejszą legendę brygady. Wojskowego wykształcenia i doświadczenia nie da się zastąpić, ale Sosnkowski nadrabiał braki nieprzeciętną inteligencją.

3. Rozwadowski, Sosnkowski, Sikorski i Haller bronili Warszawy w wojnie z bolszewikami. Piłsudski złożył dymisję i wyjechał, a jego pomysły doprowadziłyby do klęski i końca walki o niepodległość. Nie przeszkodziło to Piłsudskiemu zawłaszczyć zwycięstwo 1920 r. Uwięzienie i zabójstwo Rozwadowskiego i Zagórskiego obciąża Piłsudskiego.

4. To były morderstwa polityczne patriotów, ludzi wybitnych i potrzebnych krajowi, z pobudek niskich, pospolitych. Usuwanie w ten sposob ludzi postrzeganych jako polityczni wrogowie nie daje się w żaden pokrętny sposób tłumaczyć koniecznością wynikającą z nadrzędnej wartości którą miałoby być dobro państwa. To były czyny niegodne, pospolite, niehonorowe i głupie.

5. Zamach majowy i przejęcie dyktatorskiej władzy miało fatalne konsekwencje dla polskiego państwa. Jeśli plusem miałoby być to, że Piłsudski mógł być większym dyktatorem, niż w istocie był, to jest to raczej niewielki plus w szerszym aspekcie. Zamach majowy przede wszystkim doprowadził do osłabienia polskiej armii, którą opanowali ludzie słabi, ale lojalni, co ujawniło się w kampanii wrześniowej ogromnym zacofaniem i kompromitacją wojska.

5. Piłsudski był politykiem, który umiał wycofać się ilekroć sytuacja była niepewna i przybyć na pomoc zwycięzcom. Niewątpliwie Piłsudskiemu udało mu się zbudowanie własnego kultu i rozkręcenie propagandy. Nigdy nie zrobił błędu, nigdy nie poniósł porażki, zawsze uchodził za autora zwycięstwa. To jest legenda a nie wzór do naśladowania.

6. Gdyby polską armię w dwudziestoleciu międzywojennym kształtowali Rozwadowski, Zagórski, Sikorski, nasza zdolność obrony granic przekładałaby się istotnie w dyplomacji zarówno w stosunkach z sojusznikami jak i wrogami. Polska byłaby silniejszym państwem bez dyktatury majowej.

Gdybać można dalej, ale mam wrażenie, że ustrój stworzony przez Piłsudskiego musiał ponieść klęskę we wrześniu 39. Był na nią skazany właśnie za sprawą Piłsudskiego. Symbolicznym końcem było objęcie teki premiera przez Sikorskiego, ale okoliczności powojenne sprawiły, że upadek tego niewydolnego ustroju przeszedł do legendy tworzonej przez jego twórcę.